top #10: Budapest in Limburg

Zaterdag 28 januari 2012. Trots! Trots dat zo’n orkest hier in Limburg op de planken van het Parkstad Limburg Theater in Heerlen staat. Heerlen is de enige stad die het orkest in Nederland aandoet. Het is een van de zes concerten van een tour door Nederland, Duitsland en Oostenrijk. Dit soort topklasse cultuur is goed voor de regio. Richard Florida spreekt in zijn boeken over de ‘creative class’ en het strategisch belang daarvan.

Het Budapest Festival Orchestra is een van de top 10 orkesten van de wereld en ik was erbij. De musici in het orkest zijn bijna allemaal van Hongaarse afkomst. De dirigent Iván Fischer heeft het orkest zelf in 1983 opgericht.

De opkomst van de musici gaat net even iets anders. Zij gaan niet gelijk op hun stoel zitten, maar blijven staan met hun gezicht naar de zaal om het welkomstapplaus van het publiek in ontvangst te nemen. Pas als dat verstomt, gaan zij zitten. Dan horen we een concert dat klinkt als een klok. Net zoals een tijdje terug het Concertgebouworkest, waar ik overigens nog niet over schreef, heb je af en toe het idee dat je naar een perfecte productie op CD zit te luisteren. Het programma…

– Johannes Brahms: Akademische Fest Ouvertüre
– Eduard Lalo: Symphonie Espagnole voor viool & orkest
na de pauze…
– Nikolaj Rimski-Korsakov: Scheherazade

De Symphonie Espagnole is vooral voor de solo violist virtuoos. Vroeger vond ik dat altijd geweldig, maar tegenwoordig hoor ik toch zeker zo graag een stukje “subtiel geluid”. 😉 De solist Renaud Capuçon bespeelde een Stradivarius uit 1721 die nog aan Fritz Kreisler heeft toebehoord. Whaauw… Ik heb ongelooflijk veel respect voor Capuçon, want hij heeft het hele stuk met ontelbare nootjes uit zijn hoofd gespeeld. Dat zal elke solo violist wel doen, maar hoe kan een mens dat onthouden? Vergelijk het met het woordelijk navertellen van een verhaal en dan ruim een half uur lang. Er zal vast en zeker wel een verkeerde noot tussen hebben gezeten, maar die heb ik dan niet gehoord. 😉

Scheherazade, na de pauze, sprak me muzikaal gezien meer aan. De harpiste had een ereplaats helemaal voor op het podium. Zij zat min of meer achter de rug van de dirigent. Bijzonder! Maar wel mooi. De harp was daardoor erg goed te horen in de zaal en dat paste bij de rol die zij speelt in dit stuk.

Hieronder een impressie van het allereerste concert van het  Budapest Festival Orchestra uit 1983 op Youtube. Wat ziet Iván Fischer er hier nog jong uit, hij is zijn wilde haren nog niet kwijt (zie video bij 4:05).

Toine Sporken verzorgde, zoals ze vaak, de inleiding. Dat is altijd leuk en leerzaam. Hij had ’s middags de repetitie van het orkest bijgewoond en was onder de indruk van de kwaliteit van dit bijzondere orkest. Tja, ik  ook dus. 🙂